Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Dagvoorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Prof. Dr. Stefan Ramaekers
Bijdrage: Pedagogische perspectieven: omgaan met conflicten over goed genoeg ouderschap

Stefan Ramaekers is hoogleraar aan het Laboratorium voor Educatie en Samenleving. Zijn onderzoek is te situeren in de wijsgerige pedagogiek. Het zwaartepunt ligt op een kritisch onderzoek van het hedendaagse discours over opvoeden en ouderschap. Thema’s zijn o.m.: de instrumentalisering, verwetenschappelijk, en (neuro)psychologisering van opvoeden, de pedagogische betekenis van initiatie, de pedagogische rol van ouders, de (on)zin van een gedeeld pedagogisch project tussen gezin en school, en de betekenis van digitale technologieën (zoals parenting apps) in de opvoeding.

Er worden veel verwachtingen gesteld aan ouders. Het is dan ook niet verrassend dat ze met veel vragen zitten en dat ze soms veel vragen stellen bij wat elders (op school bijvoorbeeld) gebeurt. Soms zijn die vragen lastig en leiden ze tot conflicten met hupverleners. Maar wat kunnen we eigenlijk realistisch gezien verwachten van ouders vandaag? Wat ‘moet’ er gebeuren in een gezin? In deze presentatie gaat Stefan Ramakers een pedagogische reflectie bieden op de rol van de ouder in de hedendaagse complexe samenleving. Hoe complex (of niet) een samenleving ook is, onzekerheid en onrust maken een wezenlijk deel uit van de opvoeding. Dat heeft niet in het minst te maken met het feit dat opvoeding altijd met waarden en normen, en dus met ‘grensafbakeningen’, te maken heeft. Dat zoiets soms dan ook tot conflicten leidt, hoort er ook bij.

Dr. Katie-Lee Weille
Bijdrage: Strategieën voor het herstellen van productieve werkrelaties tussen ouders en professionals

Dr. Katie-Lee Weille is hoofddocent en supervisor ouderbegeleiding bij zowel de postdoctorale (BIG) opleidingen als de bij- en nascholingsafdeling van de Rinogroep, waar ze de leergang ‘Ouderschap & Ouderbegeleiding vanuit een Visie op Ouderschap in Ontwikkeling’ heeft ontwikkeld. Tevens is Dr. Weille Adjunct Professor bij Webster University te Leiden en supervisor en co-promotor bij diverse onderzoeksprojecten over ouderschap. Van 2009 tot 2012 was Katie-Lee lector ouderschap & ouderbegeleiding aan de Hogeschool Leiden en publiceerde ze het boek ‘Making sense of parenthood: On ambivalence and resourcefulness’. Momenteel werkt ze vanuit haar eigen praktijk in Amsterdam gericht op supervisie evenals individuele- en relatietherapie. 

Strategieën voor het herstellen van productieve werkrelaties tussen ouders en professionals omvatten onder andere het opbouwen van vertrouwen, open communicatie en het erkennen van de expertise en ervaringen van beide partijen. Door een empathische en respectvolle houding aan te nemen, kunnen professionals ouders aanmoedigen om actief deel te nemen aan besluitvormingsprocessen met betrekking tot de zorg voor hun kinderen. Het bieden van duidelijke en transparante informatie, het vaststellen van gemeenschappelijke doelen en het regelmatig evalueren van vooruitgang kan ook bijdragen aan het herstellen en behouden van een gezonde werkrelatie tussen ouders en professionals.

Drs. Chiel Egberts
Bijdrage: Gespreksvoering in ouderbegeleiding en ondersteuning van ouders bij opvoeduitdagingen

Chiel Egberts is orthopedagoog en werkt vanaf 1980 in de zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Aan het eind van de vorige eeuw heeft hij wat later Driehoekskunde zou gaan heten, ontwikkeld. Hij heeft daarover verschillende boeken geschreven. Vanuit zijn bedrijf Drienamiek geeft hij trainingen en opleidingen.

Effectieve gespreksvoering in ouderbegeleiding en ondersteuning van ouders bij opvoeduitdagingen omvat het aannemen van een empathische en niet-oordelende houding, actief luisteren naar de zorgen en behoeften van ouders, en het bieden van praktische en bruikbare adviezen. Door gebruik te maken van oplossingsgerichte technieken kunnen professionals ouders helpen bij het identificeren van hun sterke punten en het vinden van passende oplossingen voor opvoedkwesties. Het benadrukken van de positieve aspecten van ouderschap en het versterken van de ouder-kindrelatie zijn eveneens essentieel voor effectieve ouderbegeleiding.

Drs. Cecil Prins-Aardema
Bijdrage: Ouderschap en veerkracht versterken bij ouders met een (ernstige) psychische aandoening

Cecil is kinder- en jeugdpsychiater bij GGZ Drenthe Gezinspsychiatrie en promovenda bij de RUG. Vanuit eigen ervaring met ernstige psychische aandoeningen en stigma lanceerde ze in 2018 de internationale fietscampagne “Break the Stigma for Families”. De verhalen van deelnemende gezinnen inspireren haar promotieonderzoek, dat zich richt op stigma en herstel in gezinnen met een gezinslid met een ernstige psychische aandoening.

Een ernstige psychische aandoening (EPA) kan de ouderschapsrol tijdelijk belemmeren, maar dit varieert per geval en in de tijd. Ondanks dat de meeste ouders met een EPA goed herstellen, heersen er nog steeds vooroordelen over hun ouderschapsbekwaamheid. Veel ouders vrezen dat hun EPA leidt tot een uithuisplaatsing van hun kinderen, wat vaak ongegrond is. Helaas worden kinderen van ouders met een psychische beperking disproportioneel vaker uit huis geplaatst, zonder adequate ondersteuning voor de ouder.

Deze angst weerhoudt ouders met een EPA ervan om hulp te vragen, zowel in hun omgeving als bij hulpverleners. Hulpverleners weten vaak niet hoe ze op een steunende manier het gesprek over ouderschap moeten aangaan met deze ouders. Bovendien is er binnen de volwassenen GGZ weinig aandacht voor herstel in de ouderschapsrol en zijn er weinig specifieke interventies beschikbaar, vaak met lange wachtlijsten. Dit belemmert ook de samenwerking tussen hulpverleners.

Cecil Prins-Aardema richt zich op wat hulpverleners, inclusief gezinsvoogdij, kunnen doen om ouders met een EPA te ondersteunen bij het herstel in hun ouderschapsrol. Er wordt aandacht besteed aan hoe stigma en angst voor uithuisplaatsing de samenwerking tussen ouder en hulpverleners kan belemmeren. Deelnemers krijgen praktische handvatten om het herstel in de ouderschapsrol te bevorderen in samenwerking met de ouder.

José Koster
Bijdrage: Conflicten en meningsverschillen met ouders binnen een dwangkader

José Koster is ouderschaps- en communicatiedeskundige. Zij doceert, traint en coacht (teams) beroepskrachten en studenten in het onderwijs, welzijn en zorg, in de (onderlinge-) communicatie en de omgang met ouders. Ook publiceerde zij hierover artikelen. José is mede-ontwikkelaar van de vakopleiding ‘Individuele Opvoedopstellingen’ en (Master)trainer van het programma ‘Het Begint Bij Mij’ en de interventies GIZ en M@ZL. Daarnaast is zij werkzaam als geregistreerd supervisor (LVSC) en heeft zij een praktijk voor (relatie) coaching en Individuele gezinsopstellingen in Haarlem. Zij heeft ruime ervaring en kennis over o.a. ouderschap &opvoedondersteuning; -migratie; -LVB; -detentie; en -(jeugd- ) zorg.

Binnen een dwangkader kunnen conflicten en meningsverschillen met ouders een complexe dynamiek aannemen. Ouders kunnen zich onder druk gezet voelen en weerstand bieden aan opgelegde interventies, wat kan leiden tot verhoogde spanningen en conflicten tussen ouders en professionals. Het is belangrijk voor professionals om begrip en empathie te tonen voor de emoties van ouders en open communicatie te bevorderen om wederzijds begrip te vergemakkelijken. Het hanteren van een collaboratieve benadering waarbij ouders worden betrokken bij besluitvormingsprocessen en waarbij hun stem wordt gehoord, kan de effectiviteit van interventies vergroten en de kans op weerstand verminderen. Tevens is het van belang om een cultuur van respect en vertrouwen te bevorderen, waarin ouders zich gehoord en gerespecteerd voelen, zelfs binnen een dwangkader.

Drs. Birgitta Kox
Bijdrage: Voorkomen en oplossen van meningsverschillen met ouders van kinderen met autisme

Birgitta Kox is GZ-psycholoog en orthopedagoog-generalist. Zij is gespecialiseerd in autismespectrumstoornissen en is jarenlang werkzaam in de geestelijke gezondheidszorg en als consulent bij het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE).

Het voorkomen en oplossen van meningsverschillen met ouders van kinderen met autisme vergt een integrale benadering, waarbij begrip voor de individuele behoeften van het kind en het gezin centraal staat. Het cultiveren van open communicatie, het actief betrekken van ouders bij besluitvorming en het bieden van adequate ondersteuning en informatie zijn cruciaal om conflicten te voorkomen. Flexibiliteit en respectvolle benaderingen dragen bij aan het opbouwen van een solide werkrelatie en door te focussen op wederzijds begrip en het empoweren van ouders, kan een constructieve samenwerking ontstaan met positieve uitkomsten voor het kind met autisme.

Drs. Erik Jongman
Bijdrage: Meningsverschillen en conflicten bij ouders met een LVB

Erik Jongman is bijna 30 jaar werkzaam in de Jeugdzorg. Hij is gestart bij Harreveld als gedragswetenschapper bij jongeren met complexe gedragsstoornissen. Dit werk is hij immer blijven doen binnen de jeugdhulpverlening en jeugd GGZ. Momenteel werkt hij bij Levvel (fusie van de Bascule en Spirit en lijn 5) en de Waag in Amsterdam. Hij werkt 20 jaar als docent in allerlei opleidingen met als speerpunt de behandeling van complexe gedragsstoornissen en hun ouders. Erik is psychotherapeut en supervisor van de VGCT.

In het omgaan met meningsverschillen en conflicten bij ouders met een licht verstandelijke beperking (LVB) in opvoedingssituaties is het van cruciaal belang om een empathische en ondersteunende benadering te hanteren. Professionals moeten geduldig zijn en de tijd nemen om de standpunten van ouders te begrijpen, rekening houdend met eventuele communicatiebarrières. Het gebruik van eenvoudige taal en visuele ondersteuning kan helpen bij het verduidelijken van informatie. Ook is het belangrijk om ouders met een LVB te empoweren en te ondersteunen, zodat ze zich competent voelen in hun opvoedingsrol.

Drs. Guus Feron
Bijdrage: Congresmanager

Guus is opgeleid als jeugdhulpverlener en studeerde Comparative European Social Studies aan de University of North London. Op de werkvloer lag zijn hart bij het systemisch werken met (LVB-) jongeren met bijkomende psychiatrische problematiek. Hij werkte regelmatig voor het consulententeam (het huidige CCE) en heeft meer dan 20 jaar ervaring in leidinggevende- en beleidsfuncties. Hij was onder andere manager, projectleider en directeur van een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Guus is getrouwd, vader van twee kinderen en trotse grootvader van drie kleinkinderen.