Dr. Guido van de Luitgaarden
Bijdrage: Moderator - voorzitter

Guido van de Luitgaarden is opgeleid als sociaal-pedagogisch hulpverlener en werkte in die hoedanigheid onder meer in het sociaal-cultureel werk. Hij was gedurende 16 jaar als senior onderzoeker en docent werkzaam bij Zuyd Hogeschool, lectoraat Sociale Integratie. Guido promoveerde aan de University of Salford (VK) op een proefschrift over oordeels- en besluitvorming bij vermoedens van kindermishandeling. Sinds 2006 is hij verbonden aan het Euregionaal Congresburo en het Centrum voor Educatie en Supervisie. Daarnaast is hij echtgenoot en (pleeg)vader.

Dr. Liesbeth Mevissen
Bijdrage: EMDR bij trauma gerelateerde klachten met mensen met een ASS

Liesbeth Mevissen is orthopedagoog en klinisch psycholoog en is zelfstandig gevestigd als psychotraumatherapeut, consulent, docent en EMDR supervisor. Daarnaast is zij is als copromotor verbonden aan verschillende onderzoeksprojecten op het gebied van diagnostiek en behandeling van psychotrauma bij mensen met een neurobiologische ontwikkelingsstoornis.

Liesbeth heeft jarenlange ervaringen in zowel de gehandicaptenzorg als de GGZ en is gespecialiseerd in diagnostiek en behandeling van psychotrauma bij mensen met een (licht) verstandelijke beperking en bij mensen met een autisme spectrum stoornis. Met haar proefschrift "assessment and treatment of PTSD in individuals with ID" won zij de Jan van Dijk Award.

Trauma gerelateerde klachten bij mensen met een ASS blijven vaak ongezien omdat ze ten onrechte worden beschouwd als kenmerken van de ASS, zog. diagnostic overshadowing. Dat komt deels ook doordat mensen met een ASS hun ervaringen moeilijk met anderen kunnen delen.

De DITS is een klinisch interview waarmee trauma’s en stressoren en de daaraan gerelateerde klachten op een systematische manier en met weinig taal in kaart gebracht worden. Het kan vervolgens -naast de bekende zoekstrategieën- worden gebruikt als basis voor de EMDR conceptualisatie. Aan de hand van een casus van een volwassen cliënt met een ASS wordt dit geïllustreerd.

Het komt vaak voor dat cliënten geen EMDR therapie krijgen omdat ze een ASS hebben of dat voortijdig wordt gestopt omdat de behandeling “niet aanslaat”. EMDR- therapie met gebruik van het K&J protocol is echter vaak goed mogelijk. En als het niet lukt om op standaard wijze te werken zijn er allerlei tips & trics om cliënten toch in het verwerkingsproces te krijgen en te houden. Aan de hand van casuïstiek worden “out of the box” werkwijzen geïllustreerd.

Drs. Ankie Roedelof
Bijdrage: EMDR in relatie tot mensen die worstelen met een eetstoornis

Ankie Roedelof is klinisch psycholoog, psychotherapeut, systeempsychotherapeut (NVRG), EMDR-practitioner, EMDR-supervisor K&J en NVRG-supervisor.. Ze is werkzaam binnen de GGzE, Centrum Kind- en jeugdpsychiatrie te Eindhoven binnen het eetstoornissenteam en met complexe diagnostiek en vechtscheidingen. Ankie werkt ook als supervisor bij Kinderen uit de Knel, een landelijke erkende interventie bij complexe echtscheidinge.

In de wereld van eetstoornissen is het niet ongewoon om trauma's en stressoren te vinden die diep verweven zijn met de kern van de aandoening. Voor velen is eten niet alleen een fysieke handeling, maar ook een emotionele uitlaatklep, een manier om te proberen de pijnlijke emoties te verdoven die voortkomen uit traumatische ervaringen of voortdurende stress.

Bij het benaderen van eetstoornissen met EMDR dis het belangrijk om de onderliggende trauma's en stressoren te identificeren die hebben bijgedragen aan het ontstaan en in stand houden van de stoornis. Dit kunnen traumatische gebeurtenissen uit het verleden zijn, zoals misbruik, verwaarlozing of andere vormen van geweld, maar ook chronische stressoren zoals emotionele verwaarlozing, perfectionisme of druk vanuit de omgeving.

Wat EMDR-therapie zo krachtig maakt, is haar vermogen om deze diepgewortelde trauma's en stressoren te benaderen en te verwerken op een manier die traditionele therapieën vaak niet kunnen bereiken. Door middel van oogbewegingen, geluiden of aanrakingen helpt EMDR cliënten om de emotionele lading van traumatische herinneringen te verminderen en nieuwe, gezondere manieren van coping te ontwikkelen.

Voor cliënten met eetstoornissen in combinatie met autismespectrumstoornissen (ASS) zijn er extra overwegingen nodig. Het begrijpen van de unieke neurologische en sociale kenmerken van ASS is essentieel voor een effectieve EMDR-behandeling. Sensorische gevoeligheden en sociale cognitieve uitdagingen kunnen de manier waarop cliënten met ASS traumatische ervaringen verwerken en omgaan met eetstoornissen beïnvloeden.

Wat weten we uit wetenschappelijk onderzoek en wat zijn de implicaties, do's and don'ts voor het werken met deze cliënten in de praktijk?

Drs. Corine Paauw
Bijdrage: EMDR bij Depressie

Corine Paauw werkt als klinisch psycholoog/psychotherapeut bij GGZ Rivierduinen Jong. Daar werkt zij met name met adolescenten met emotionele problemen en persoonlijheidsproblematiek en hun gezinnen. Suicidepreventie is één van haar aandachtsgebieden. Corine deed wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van EMDR in de behandeling van depressie bij adolescenten.

Traumatiserende en andere ingrijpende gebeurtenissen kunnen een verwoestende invloed hebben op het ontstaan en de instandhouding van depressieve stoornissen.
Het vaststellen van welke traumatiserende en ingrijpende gebeurtenissen een rol spelen is echter - anders dan bij bijv. PTSS - alles behalve eenvoudig. Naast 'criterium A-waardige' gebeurtenissen gaat het dan ook om ervaringen rondom verlies, afwijzing en gepest of buitengesloten worden. Een specifieke combinatie van bekende zoekstrategieën is nodig om een complete casusconceptualisatie te krijgen om EMDR toe te kunnen passen bij depressieve stoornissen. Hoewel de behandeling gebeurt met het standaardprotocol EMDR, is de dynamiek bij depressieve stoornissen anders dan bij PTSS.

In deze bijdrage worden de resultaten van het wetenschappelijk onderzoek naar de inzet van EMDR bij depressieve adolescenten kort gepresenteerd, maar is er vooral ruimte voor de vertaalslag naar de praktijk: de specifieke kenmerken van casusconceptualisatie en behandeling van depressie met EMDR.